Op radio en tv hoor je regelmatig reclames voorbijkomen over cholesterol. Ook de hartstichting brengt regelmatig een boodschap uit over hart- en vaatziekten ten gevolge van cholesterol. Maar, hoe zit dit nou exact? Wat is cholesterol en waarom is het gevaarlijk?
Op deze pagina kan je alle informatie over cholesterol lezen. Wij geven onder andere antwoord op de vragen:
- Wat is cholesterol?
- Wat zijn cholesterolwaarden?
- Hoe kan je je cholesterol meten?
- Hoe kan je je cholesterol op de juiste waarde houden?
Wat is cholesterol?
Een menselijk lichaam heeft meerdere soorten voedingsstoffen nodig. Daarnaast heeft het ook bepaalde vetten nodig. Eén van die vetten is cholesterol. Cholesterol is namelijk een vetachtige stof. Deze vetachtige stof bevindt zich verspreid over het gehele menselijk lichaam, aangezien het kleine bolletjes in het bloed zijn.
Zoals we al zeiden, heeft het lichaam bepaalde vetten nodig. Cholesterol is dus één van die noodzakelijke vetten. Maar, te veel cholesterol kan schadelijk zijn. Gelukkig zorgt het lichaam er, normaal gesproken, voor dat er precies genoeg cholesterol aangemaakt wordt. Toch kan dit in bepaalde situaties naar boven of naar beneden uitschieten. Een te hoog cholesterol is schadelijk en kan derhalve gevaarlijk voor je lichaam zijn. Daarover kan je hieronder meer lezen.
Over de totstandkoming van cholesterol bestaat nog wel eens onduidelijk. Feit is echter dat het grootste gedeelte van cholesterol aangemaakt wordt door de lever. Deels komt cholesterol ook binnen via de voeding die we nuttigen.
Wat zijn cholesterolwaarden?
Als je met klachten naar de huisarts gaat, bestaat de kans dat de arts in vaktermen gaat praten. Daarbij kan de arts het hebben over HDL gehalte, triglyceridengehalte en LDL gehalte. Maar, wat zegt dit nou exact?
De geleerden zijn het er over eens dat het LDL gehalte in het cholesterol slecht is. Het is dan ook zaak om de waarde van het LDL gehalte zo laag mogelijk te houden. De optimale waarde voor het LDL gehalte is 2,5 mmol/l of bij voorkeur nog lager.
Een andere variant is de HDL-cholesterol. Dit is in feite het tegenovergestelde van bovenstaande LDL-cholesterol. De HDL-cholesterol wordt namelijk bestempeld als het goede cholesterol. Het HDL-gehalte zorgt namelijk voor het opruimen van het cholesterol uit het bloed. Als je een hoge waarde bij deze variant scoort, zit je goed. Als je goede waarde hebt, is de kans op hart- en vaatziekten lager.
Met triglyceriden wordt een soort vet in het bloed bedoeld. Als dit gehalte te hoog is, kan dat risico’s opleveren met eventuele hart- en vaatziekten tot gevolg. Het is dan ook zaak om dit gehalte laag te houden.
Op tv en in praatprogramma’s hoor je de termen hoog- en laag cholesterol wel eens voorbijkomen. Met name hoog cholesterol is altijd zorgelijk; weet jij wat dit inhoudt? Lees het hieronder!
Hoog cholesterol
Men spreekt van hoog cholesterol als je aan één van de volgende kenmerken voldoet:
- Het LDL-gehalte in je lichaam is hoger dan 2,5 mmol/l.
- Het totaal cholesterol is hoger dan 5 mmol/l
Als je aan één van deze kenmerken voldoet, heb je een verhoogd cholesterol. Dit heeft risico’s tot gevolg, met onder andere hart- en vaatziekten als veelvoorkomend gevolg. We komen daarbij direct uit bij de volgende vraag: hoe kan je cholesterol gemeten worden?
Hoe meet je je cholesterol?
Als je last van lichamelijke klachten hebt, is een bezoek aan een huisarts aan te raden. Op basis van een vraaggesprek kan een huisarts neigen naar de diagnose ‘hoog cholesterol’. Het is dan echter noodzakelijk om dit aan te tonen door middel van onderzoeken.
Het lastige van hoog cholesterol is dat je dit niet aan voelt komen. Ook voel je in feite niks aan je lichaam. Wat dat betreft kan hoog cholesterol een sluipmoordenaar zijn. Het dringt in je lichaam, zonder duidelijke tekenen te vertonen. De gevolgen kunnen echter behoorlijk fors uitpakken.
Als de huisarts een vermoeden van een hoog cholesterol gehalte heeft, kan hij/zij een bloedonderzoek uitvoeren. Dit bloedonderzoek werkt in feite redelijk simpel: de arts tapt een buisje bloed vanuit je ader. Dit bloed geeft de verschillende cholesterolgehalten aan:
- Het HDL-gehalte
- Het LDL-gehalte
- De triglyceriden
- Het totale cholesterolgehalte
De huisarts zal vervolgens de uitslag met je bespreken. Daarbij kijkt een huisarts ook naar eventuele risicofactoren. Er zijn namelijk meerdere factoren die kunnen zorgen voor een verhoogd cholesterol. Dit kan onder andere komen door stress op de werk, hoge bloeddruk, diabetes, overgewicht en/of roken.
Overigens kijkt een arts niet alleen naar je bloed, maar ook naar de verhoudingen tussen de verschillende gehaltes. Als voorbeeld noemen we de cholesterolratio. Dit is de verhouding tussen het totale cholesterolgehalte en het gehalte van de HDL-cholesterol. Deze verhouding kan een duidelijk beeld geven met betrekking tot een kans op hart- en vaatziekten.
Het is sinds enige tijd ook mogelijk om met bepaalde middelen zelf je cholesterol te meten. Dergelijke testen kan je bij de apotheek of drogist aanschaffen. Het nadeel van deze testen is dat er geen onderscheid gemaakt wordt tussen het HDL- en het LDL-gehalte. Hierdoor zegt de test eigenlijk onvoldoende om een duidelijke diagnose te stellen. Het advies is dan ook om een cholesterol test altijd door je huisarts uit te laten voeren!
Hoe kan je je cholesterol op de juiste waarde houden?
Het is algemeen bekend dat een lager cholesterolgehalte gezonder voor je lichaam is. Als je een hoog cholesterolgehalte hebt, loop je namelijk een vergroot risico op hart- en vaatziekten. Het is dan ook aan te raden om er een gezonde leefstijl op na te houden. Maar, hoe uit zich dat?
Het is belangrijk om te weten dat je uiteindelijke gezond bepaald wordt door meerdere factoren. Je cholesterolgehalte kan prima in orde zijn, maar ondertussen kan je wel overgewicht hebben en een kettingroker zijn. Op dat moment ben je niet gezond aan het leven. Maar, het is een feit dat het cholesterolgehalte een duidelijke aanleiding kan zijn voor hart- en vaatzieken. Het is dan ook aan te raden om gezond te leven. Dit betekent met andere woorden:
- Zorg dat je voldoende beweegt. Het advies luidt om elke dag ongeveer 30 minuten in beweging te zijn. Dit kan in de sportschool zijn, op een sportvereniging of buiten in de buitenlucht. Het is ook mogelijk om 30 minuten te wandelen; ook dat is beweging.
- Zorg dat je afvalt en je streefgewicht bereikt. Overgewicht is ontzettend slecht voor je gehele gezondheid. Kom dus zo snel mogelijk van je overgewicht af.
- Stop definitief met roken. Roken is ontzettend schadelijk voor je gehele gezondheid. Snel stoppen met roken is dan ook onderdeel van een gezonde leefstijl.
- Eet gezond. Een gezond voedingspatroon bestaat uit het juiste eten en drinken. Stem dit dieet af op je eigen wensen en je eigen lichaam. Je merkt vanzelf wel voedingspatroon voor jou het beste werkt.
Wat betreft het cholesterolgehalte is het bijvoorbeeld aan te raden veelal onverzadigd vet te nuttigen. Dit vind je terug in onder andere olie, noten, vette vis en vloeibare bakproducten. Het onverzadigde vet zorgt namelijk voor een verlaging van het cholesterolgehalte. Dat is uiteindelijk wat de gewenste situatie is!
Slotwoord
Het mag duidelijk zin dat het cholesterolgehalte een belangrijk onderdeel van je gezondheid is. Een te hoog cholesterolgehalte brengt grote risico’s met zich mee, met name in de aard van hart- en vaatziekten. Het advies luidt dan ook om zo gezond mogelijk te leven. Nuttig gezonde voeding, stop met roken en zorg dat je het juiste gewicht hebt. Daarnaast is voldoende beweging ook noodzakelijk voor een gezonde leefstijl.
Mocht je onverhoopt toch last van lichamelijke klachten krijgen; voel je niet bezwaard en breng een bezoek aan de huisarts. De huisarts kan, op basis van expertise en ervaring, inschatten of één en ander met cholesterolgehalte te maken kan hebben. Vervolgens kan een huisarts met behulp van bloedonderzoek snel achter de staat van het cholesterolgehalte komen.