Het menselijk lichaam is een gevoelig geheel. Het lichaam is namelijk regelmatig prooi van bacteriën en virale infecties. Sommige mensen hebben echter ook te maken met chronische allergieën. Een allergie die veel voorkomt is de pinda- en notenallergie.
Zoals de naam al doet vermoeden, zijn mensen hierbij allergisch voor (delen van) pinda’s en noten. Het eten van deze voedingsmiddelen kunnen voor zeer vervelende en gevaarlijke situaties zorgen. In dit artikel zoomen we nader in op de notenallergie. Op onze andere pagina kan je alles lezen over de pinda allergie. (link naar onderstaand artikel)
In de huidige wereld bestaan er zeer veel verschillende noten. Deze noten hebben allemaal één gemeenschappelijker delen; het zijn vruchten van bonen. Mensen die allergisch zijn voor noten en in aanraking komen met noten, lopen grote risico’s. De noten kunnen ernstige reacties geven, waarbij in sommige gevallen zelfs sprake is van een dodelijke afloop.
In dit artikel kijken we naar onderstaande onderwerpen:
- Oorzaak van een notenallergie
- De symptomen van een notenallergie
- Waar zitten noten in?
- Aanduiding op de artikelen
- Wat kan je er zelf aan doen?
- Handige tips
Oorzaak van een notenallergie
Een eerste interessant onderwerp van een notenallergie is de ontstaanswijze. Waar komt deze allergie vandaan? En waarom heeft persoon A wel een notenallergie en persoon B niet?
Allereerst is het belangrijk om te weten dat een voedselallergie in twee stappen ontstaat. Dat is niet alleen zo bij een notenallergie, maar ook bijvoorbeeld bij een pinda allergie of overige allergieën. De eerste stap is dat het menselijk afweersysteem na contact met een bepaald voedingsmiddelen in actie komt. Daarbij worden speciale allergische antistoffen aangemaakt. Als dit gebeurt, heeft een patiënt nog geen last van de allergie en de bijbehorende gevolgen.
Het menselijk afweersysteem heeft deze antistoffen dus aangemaakt. De eerst volgende keer dat de patiënt weer in aanraking komt met het betreffende voedingsmiddel, zal er een allergische reactie ontstaan. Dit is de tweede stap in het proces. Elke volgende keer dat het menselijk lichaam in contact met noten komt, kan de reactie weer heftiger zijn.
Over het algemeen is een tendens zichtbaar dat een notenallergie steeds vaker voorkomt. Dat is met name het geval bij jonge kinderen. Hoe dit komt, is nog niet bekend. Maar, er zijn wel enkele factoren aan te wijzen die van invloed zijn op een (eventuele) notenallergie.
Sommige patiënten hebben namelijk aanleg voor een notenallergie. Hierbij speelt erfelijkheid een grote rol; ook wel atopische constitutie genoemd.
Verder zijn er nog geen wetenschappelijke bewijzen die aantonen waarom er steeds meer noten allergieën voorkomen.
Kenmerken notenallergie
Als je last hebt van een notenallergie, reageer je heftig op meerdere soorten noten. Maar, je kan ook voor één soort specifieke noot allergisch zijn. Sommige noten allergieën zijn gerelateerd aan de berkenpollenallergie. Hierbij is er sprake van het Oraal allergiesyndroom (OAS). Hierbij zijn de klachten merkbaar op en in de mond en de keel. Symptomen hierbij zijn onder andere:
- Tinteling in de mond
- Jeukerig gevoel
- Roodheid
- Zwelling
- Kleine blaasjes
Andere mensen hebben weer last van de algemene symptomen die bij een notenallergie om de hoek komen kijken. Over het algemeen gelden onderstaande symptomen voor alle nootsoorten:
- Tintelingen in mond, keel, wangen en/of tong
- Daling van de bloeddruk
- Mogelijkheid om in shock te raken
- Lokale netelroos
- Veel heftige reacties in organen
- Ernstige astma
In sommige extreme gevallen kunnen de gevolgen ongelooflijk heftig zijn. Het nuttigen van nootextracten kan zelfs een dodelijke afloop tot gevolg hebben. In dat geval spreken we van anafylaxie. Het is dan belangrijk om direct medische hulp te vragen; bel direct 112. Wees dus altijd erg voorzichtig met het nuttigen van noten of voedingsmiddelen waar noten in verwerkt zitten.
Waar zitten noten in?
Een persoon die lijdt aan een notenallergie kan allergisch zijn voor één bepaalde notensoort. Maar, de kans is ook aanwezig dat er sprake is van een kruisallergie. Hierbij ben je ook allergisch voor andere notensoorten.
Als je last hebt van een notenallergie, moet je continue opletten met wat je eet. In veel voedingsmiddelen zitten namelijk noten verwerkt. De meest voorkomende voedingsmiddelen met noten erin, staan hieronder op een rijtje (bron AllergenenConsultancy):
- Bitterkoekjes
- Candybars
- Chips
- Chocolade
- Chocolade- of hazelnootpasta
- Crackers
- Curries
- Dessert
- Dressing
- Gebak
- IJs
- Kant-en-klaar maaltijden
- Koek
- Koffie: surrogaat of een smaakvariant
- Krentenbrood en krentenslof
- Marsepein
- Mengsels van zaden en pitten
- Muesli/Cruesli
- Muesli- en krentenbollen
- Nougat
- Oosterse gerechten
- Ontbijtkoek
- Orgeade
- Pesto
- Praliné Bonbons
- Repen (granen-, energie-)
- Rijstmix
- Salades (Waldorf)
- Sambal
- Spijs
- Studentenhaver
- Vegetarische vleesvervangers
- Worchestershire saus
- Zoutjes
- Zuidvruchtenmix
Uiteraard moet je ook oppassen voor de echte noten. Hieronder vallen onder andere amandelen, hazelnoten, walnoten, cashewnoten, pecannoten, paranoten, pistachenoten en macadamianoten.
Aanduiding op de artikelen
De fabrikanten van voedingsmiddelen dienen zich aan vele regels te houden. Deze regels hebben onder andere betrekking op de verpakking van artikelen. Op deze verpakkingen moet direct duidelijk blijken welke voedingsmiddelen verwerkt zijn in het product.
Bij de volgende aanduidingen op de artikel kan er sprake zijn van de aanwezigheid van noten:
- Amandel
- Cashewnoot
- Hazelnoot
- Hican
- Hickory
- Kemirienoot
- Macadamianoot
- Nangainoot
- Paranoot
- Pecannoot
- Pistachenoot
- Tamme kastanje
- Walnoot
Mocht je één van deze aanduidingen op het artikel terug vinden, is het raadzaam om goed op te passen. Deze voedingsmiddelen kunnen namelijk de oorzaak van vervelende en heftige reacties zijn.
Wat kan je er zelf aan doen?
Het allerbelangrijkste is om ongelooflijk scherp te zijn. Scherp te zijn op de producten die je eet, maar ook om direct te handelen mocht er iets verkeerd gaan. Het is belangrijk om direct 112 te bellen, mocht er een ernstige allergische reactie optreden.
Daarnaast is het van groot belang om goed op de voeding te letten. Je moet de juiste voedingsmiddelen nuttigen en dus elke verpakking goed analyseren op eventuele aanwezige voedingsmiddelen met noten erin verwerkt. Het lijkt er op dat een notenallergie levenslang in je lichaam aanwezig blijft.
Een andere tip die we je willen geven, is om je te laten onderzoeken door je arts. Een arts kan en allergologisch onderzoek uitvoeren en de uitkomst daarvan analyseren. Op die manier weet je 100% zeker of je allergisch bent en zo ja, waar je exact allergisch voor bent.
Mocht je het vermoeden hebben dat jijzelf of een ander allergisch bent, is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts. Een arts kan eventueel ook medicatie voorschrijven.
Over medicatie gesproken; wetenschappers zijn bezig om een vaccin te ontwikkelen. Dit vaccin zou de gevolgen van een notenallergie moeten minimaliseren. Vooralsnog heeft dit niet het gewenste resultaat opgeleverd.
Overigens blijkt in de praktijk veelal dat een notenallergie gepaard gaat met een pinda allergie. Het advies luidt dan ook om zowel noten als pinda’s te vermijden, indien je allergisch bent voor noten.
Handige tips
Mocht je last hebben van een notenallergie, is het belangrijk om continue scherp te zijn. Hieronder kan je enkele handige tips lezen:
- Etikettenhulp Stichting Voedselallergie. De Stichting Voedselallergie heeft een zogeheten merkartikelenlijst opgesteld. In deze lijst staan producten die vrij zijn van noten. Door het opvolgen van de producten op deze lijst kan je een allergische reactie voorkomen.
- Licht je omgeving in. Laat je familie en vrienden weten dat je een notenallergie hebt. Zij kunnen er rekening mee houden en, indien nodig, direct medische hulp inschakelen. Mocht je kind last van een notenallergie hebben, is het ook belangrijk om de school, de kinderopvang en de sportvereniging hiervan op de hoogte te stellen.
- Houd noodmedicatie altijd bij de hand. Mocht er onverhoopt een allergische reactie optreden, kan de noodmedicatie uitkomst bieden. Dit kan bijvoorbeeld een adrenaline-pen of een medische alert-armband zijn. Wees in ieder geval goed voorbereid op het ergste.